Wij zijn een stuk de oorzaak -- Idee 1 Paul Verhaeghe

Het is menselijk als wij de problemen op anderen schuiven. De problemen van ‘het systeem’ (bijvoorbeeld zinloos geweld, verkrachtingen,…) ligt zogezegd buiten ons, ligt bij de ander (= de allochtoon, de profiterende werkloze, de graaiende bankier,…) maar niets is minder waar. De vijand zit zelf in ons denken en in ons gedrag. Om de maatschappij zelf te veranderen moeten we beginnen bij onszelf.

Hoe we dit moeten aanpakken is natuurlijk niet vanzelfsprekend. Allereerst moeten we beginnen met enige afstand te nemen van het egoïsme, het agressieve, het competitieve.

è Anderen kunnen ook succes hebben. Je moet niet altijd de beste willen zijn.

è Ook de manier van denken moet veranderen. Telkens de vraag stellen: hoeveel brengt het op voor mij? iss een teken van egoïsme. Misschien moet je eerst nadenken over: is dat leuk, ga ik mij amuseren?
è Kiezen voor het ‘willen samenwerken’. Door met anderen samen te werken en iets te betekenen voor de ander, krijgen we zo erkenning en voelen we ons beter. We moeten tijd maken voor de ander, naar elkaar luisteren en elkaar proberen te begrijpen. Wanneer er zich een noodgeval voordoet bijvoorbeeld een vriend belt en zegt dat hij het niet meer ziet zitten, dan zouden we op dat moment alles moeten laten vallen en voor hem tijd vrijmaken.





Als we deze dingen allemaal proberen toe te passen op onszelf dan zal de maatschappij veel beter worden. Dan zal er min of meer geen machteloosheid ontstaan en zo zal zinloos geweld worden uitgesloten. Er is natuurlijk erg veel werk aan de winkel, te beginnen bij onszelf. Laat ons in de eerste plaats zorgen voor het ‘goede’.

Het onderwijs van tegenwoordig... -- Idee 2 Paul Verhaeghe

Zoals in de vorige blog al vermeld, worden de mensen geconfronteerd met schaamte, vernedering en horen als het ware bij de ‘losers’, de ‘mislukkelingen’. Een oorzaak hiervan is volgens Paul Verhaeghe (psycholoog en psychoanalyticus) het onderwijs.

·         Vroeger	·         Nu
Het onderwijs moest hoogopgeleide burgers afleveren die bijdragen tot een betere maatschappij.	Men ‘moet’ kiezen voor een winstgevende opleiding = competentiegericht Zelfs kleuters moeten getest worden zodat ze in de juiste economische richting kunnen worden geduwd.

 

Competentiegericht onderwijs:

In het begin had men erg nobele doelstellingen. Men wou namelijk uitgaan van vaardigheden die belangrijk zijn in het beroepsleven. Zo krijgen alle jonge mensen de kans om hun eigen weg uit te gaan.

Op vrij korte tijd waren niet alleen de praktische competenties belangrijk (bv. talenkennis), maar ook de persoonlijkheidskernmerken (bv. flexibel zijn). De mens wordt gezien als ‘manager van het leven’. Jongeren moeten zichzelf beschouwen als een bedrijf. Door hun kennis en vaardigheden kunnen zij hun marktwaarde verhogen. Het neoliberalisme + onderwijs heeft de mens dus zo ontwikkeld dat men zich automatisch afvraagt: wat brengt het op voor mij? Een teken van egoïsme en materialisme.  

 

Het onderwijs is door de jaren heen dus erg veel veranderd. Jongeren mogen als het ware niet meer zelf kiezen wat ze willen. Stel nu, er is een jongen en hij twijfelt tussen de studies burgerlijk ingenieur of dokter. Een doorslaggevende rol zal zijn dat dokter meer opbrengt. Dit zal hij ook te horen krijgen van de buitenwereld. Dus kiest hij maar voor dokter…terwijl we vroeger deden waar we zin in hadden. Hoeveel het opbracht speelde niet zo’n doorslaggevende rol. Ik vind dat het onderwijs wat moet aangepast worden zodat jongeren deze vraag niet meteen gaan stellen. Hoe men dit moet aanpakken is een andere vraag…

 

Pestgedrag -- Idee 3 Paul Verhaeghe

Vroeger gebeurde pesten enkel op school. Ouders klaagden tegen de juf/ meester dat hun kind wordt gepest. Nu doen ze het zelf… Ik vind dat pesten nergens door de beugel kan en zeker niet bij volwassenen. Dit duidt op weinig respect voor elkaar. Momenteel heerst er onder de mensen amper solidariteit. Hierdoor houden ze geen rekening met de andere. Ze reageren zich af op de zwaksten, soms door jaloezie, soms door frustratie (ze willen op ‘iemand’ de schuld geven van hun mislukking).

Met als gevolg…

• Er ontstaat faalangst = angst om geen succes te hebben. Wanneer je geen succes hebt hoor je bij de ‘zwaksten’. Gevolg? De frustraties van anderen worden op jou afgereageerd.
• Aantasting van het zelfrespect.
• Je gaat de volgende vraag stellen: wie heeft mij nog nodig? à antwoord? = niemand. Je voelt je mislukt, je krijgt geen respect van anderen, geen succes,… Je voelt je overbodig in deze ‘wereld’. Een gevolg hiervan kan zelfdoding zijn.
• Daarnaast mogen mensen niet meer autonoom, zelfstandig denken en werken. Werkgevers leggen op hoe alles moet. Werknemers worden vaak als kinderen behandeld. Zo gaan ze volwassen mensen kinderlijk reageren. (bv. bedrog, leugens, woedeaanvallen,…)

Het lijkt wel een vicieuze cirkel. Eenmaal je als ‘zwakkeling’ benoemd wordt, gaat het steeds bergaf… (deuk in het zelfvertrouwen). Je kunt er alleen maar uitgeraken door succes te behalen. Als je er blijft inzitten kan de zelfmoordgedachte opduiken.

In het volgend, aangrijpend filmpje ziet u verschillende mensen die praten over hun ervaring, gedachten over zelfmoord. (Klik op het woord)

Het neoliberalisme als ramp op maatschappelijk vlak -- Idee 4 Paul Verhaeghe

In onze maatschappij duikt de term ‘neoliberalisme’ vaak op. De overheid schuift meer taken van zich af ten gunste van het bedrijfsleven met als gevolg dat het op maatschappelijk vlak mislukt. Men heeft het volgende wetenschappelijk aangetoond en hier kan ik mij ook in vinden.

Hoe groter de inkomensverschillen à hoe meer mentale stoornissen, tienerzwangerschappen, kindersterfte, agressie, pillen, drugsgebruik, criminaliteit,…
à hoe lager de gemiddelde levensverwachting, lichamelijke gezondheid, onderwijsresultaten, gevoelens van veiligheid en geluk,…

Wat mij vooral opviel is dat deze resultaten voor alle lagen van de bevolking gelden. Meestal zou je denken dat mentale stoornissen enkel bij de laagste sociale klassen voorkomt, maar niets is minder waar. Ik denk dat het vooral komt omdat we ons willen bewijzen, succes willen behalen. Wanneer dit niet lukt vlucht men in drank, pillen,…

Bijvoorbeeld:

Een vrouw die wil op het werk succes en aanzien krijgt, financieel beloond wordt, krijgt van haar collega’s weinig respect. Hierdoor voelt ze zich minder goed in haar vel en grijpt ze naar ‘alcohol’,‘drugs’ en pillen in de hoop dat die haar zullen helpen. Uiteindelijk gaat haar gezondheid achteruit. Ze heeft ook niet meer het gevoel dat ze gelukkig is. Een volgende stap kan zelfmoord zijn… (zie volgende blog)

Het economische, maatschappelijke en psychologische hangen op de één of andere manier sterk aan elkaar.